Gerardus Magazine 2018-3

2018-3

Kunst

Uitnodiging tot grensoverschrijdend gedrag

Ik bezoek Wim Johannesma in zijn atelier in Vaals naar aanleiding van zijn tentoonstelling van bijbelillustraties van 18 maart t/m 22 april in de kloosterbibliotheek van Wittem. Met verbazing ontdek ik dat dit atelier zijn hele huis omvat: kamer, werkruimte, keuken en gang. Overal staan en hangen zijn werken, getuigenis van een lang en vruchtbaar leven.


gerardus_32018_lowres_page_12_image_0001Wim Johannesma noemt zichzelf illustrator, vrije illustrator nauwkeurig gezegd. Hij heeft bij alle evangelieverhalen van het driejarig leesrooster voor een Duitse en Nederlandse uitgever sobere, maar treffende zwart-wit tekeningen gemaakt. Later is hij deze pentekeningen met zacht pastel gaan inkleuren. Daarna besloot hij om een groot aantal van deze pentekeningen opnieuw in aquareltechniek te schilderen. Het resultaat verraadt het gaan van een lange en persoonlijke weg, waardoor hij de diepste geheimen van leven aan het licht heeft weten te brengen.

 

Het is nog niet zo eenvoudig om een afbeelding uit te kiezen voor deze kunstbeschouwing. De graankorrel die uit de aarde oprijst, is het logo van de tentoonstelling. Maar een afbeelding van het weer opstaan van een kind uit de dood, roept bij mij verhalen uit het dagelijkse leven op.


'‘Het dochtertje van Jaïrus', het verhaal waar Mechtild Németh in dit nummer over schrijft, is een aquarel in zachte pasteltinten. Opmerkelijk zijn de grijstinten waarin Wim Johannesma het bijna gestorven kindje afbeeldt. De omstanders staan op een afstand, waarschijnlijk huiverig voor wat er zich in de kamer des doods afspeelt. En dan verschijnt Jezus van Nazareth levensgroot in beeld. Uitnodigend en voorbijgaand aan het geweeklaag van de mensen die roepen: '‘ze is dood'’, strekt hij zijn handen uit en zegt: '‘Meisje sta op!'’ Het lijkt alsof in dit tedere gebaar waarmee hij zich naar het meisje toebuigt, de levenskracht van hem naar haar toestroomt. De grauwheid die haar omringt en gevangen houdt, zal even later weggevaagd worden. Het dochtertje van Jaïrus, de overste van de synagoge, zal opstaan. Ze zal op haar eigen benen gaan staan, ze zal wellicht bij haar eigen naam aangesproken willen worden, en dan stappen zetten een nieuw leven tegemoet. Stilstaand bij de aquarel versta ik deze treffende afbeelding van Wim Johannesma als een weergave van '‘staan op de grens van leven en dood'. En waag je het dan om in te gaan op de uitnodiging tot leven, aan Pasen en Pinksteren voorbij?


Marianne Debets