2019-5
Kunstrubriek
Kunst als voertuig
Het ziet er naar uit dat in mei jl. de laatste expositie werd geopend in de Kloosterbibliotheek van Wittem onder verantwoordelijkheid van het pastoraal team. Tot 26 augustus a.s. exposeert Hans Kuijs uit Leveroy zijn werk onder de naam ‘Scriptum’. Philippe Cremers, directeur van Klooster Wittem, zei in een inleiding bij de opening: ‘Ervaringen, gebeurtenissen, gevoelens uit ons leven worden vastgelegd in de vorm van foto’s, boeken, muziek of film. Maar we slaan ook gebeurtenissen en gevoelens op in ons hoofd en in onze ziel. Hier ligt het dan voor de eeuwigheid ingegrift …’
Ik werd getroffen door een afbeelding van Hans Kuijs in de vorm van een groot kamerscherm. In eerste instantie zag ik een vrolijke tekening: een huppelend konijn, een schildpad, een kleurrijke bloem, een persoon die toekijkt en een vogel die het hoogste lied fluit. Maar toen ik langer keek, zag ik dat ze zich allen bevonden in een ommuurde ruimte met in de achterwand slechts één raampje met tralies ervoor. Ik ontdekte ook dat de kunstenaar aan de zijkanten drie fotootjes had geplakt: rechts twee angstige vrouwen, links een doodskop en beneden mannen, vrouwen en kinderen die in de rij staan en wachten op een maaltijd. En ik realiseerde me dat achter dit tafereel een wereld schuilgaat aan verhalen, ervaringen, ingrijpende gebeurtenissen, gevoelens van angst, lijden, verlangen, tederheid en wellicht hoop.
Voor Hans Kuijs verwijst het konijn, de schildpad, de bloem en de vogel naar concrete ingrijpende gebeurtenissen in zijn leven. Maar het zijn voor hem geen vastliggende betekenissen, ze kunnen veranderen in de loop van de tijd. De emotie van verdriet kan verschuiven naar verlangen en hoop. Kunst is voor Hans Kuijs – zo geeft hij aan – een zoektocht naar de werkelijkheid achter hetgeen wij daadwerkelijk zien. Een zoektocht naar krachtbronnen van leven. ‘Kunst is’, zo zegt hij, ‘als een voertuig om dichter bij jezelf te komen en vooral dichter bij de zin van het bestaan.’
De bijzonder begaafde kunstenaar Hans Kuijs daagt ons uit om ons te verdiepen, niet alleen in zijn leven, maar vooral om naar ons eigen leven te kijken. Een oproep om die kanten van ons leven aan te kijken die we het liefst ongeleefd willen laten, omdat ze pijn doen. De tentoonstelling is een kostbare mogelijkheid om met elkaar in gesprek te gaan over verlangen, hoop, lijden, vergankelijkheid en tederheid.
De expositie in de kloosterbibliotheek is tot eind augustus elke zondag te zien tussen 13.30 en 16.30 uur.
Marianne Debets