2020-3
Column
Alleen of toch niet
Op 19 maart 2020 gingen de verpleeghuizen op slot. Er wordt maar één bezoeker bij een stervende toegestaan. Wie mag en kan die ene zijn? Als die ene een hulpbehoevende partner is, mag er dan een ondersteuner mee? Hoelang mag die bezoeker blijven en mag die ook wisselen met een andere bezoeker? Sterven kan snel gaan, maar ook tijd vragen. Is er misschien een speciale tekst voor deze uitzonderlijke situatie? Het waren allemaal vragen die opkwamen.
Juist de dag erna zag ik in een catalogus uit 2000 van een tentoonstelling in het museum van Gent een schilderij van Roger Raveel, welbekend in Vlaanderen: ‘Herinnering aan het doodsbed van mijn moeder’ (1965). ‘Het oorkussen van de Melancholie’ heette de expositie. Er zit een man met zijn pet op aan het bed, opzij of achter, of is het opzij vooraan? Je ziet de man van achteren. Het gezicht van de vrouw zijn enkele markante lijntjes, en je ziet op het bed een magere stille hand en een groot wit vel met een inktvlekje. De laatste bladzijde is onbeschreven. Het geheel ademt rust. Een mens gaat alleen, ook als er iemand is. De vrouw lijkt al weg te gaan… Haar ogen zien een verte… die de man niet ziet. Hij kijkt naar de vrouw, zijn moeder… of wie ze ook voor hem was en is.
Dit werk van Roger Raveel kwam naar me toe op deze dag, waarop ik moest denken aan al die mensen die geen bezoek meer mogen ontvangen. Iemand schreef: “We sturen af een toe een enveloppe met iets lekkers er in…” Ik hoop op warme signalen van liefde en verbondenheid nu afstand gevraagd wordt. Misschien kunnen we ervaringen met elkaar delen…?
Marinus van den Berg. Wilt u reageren? E-mail: mjvdb@planet.nl