2023-4
Kijken is een kunst
De vrolijke kant van het leven
In het voorjaar bezocht ik de tentoonstelling ‘Weitsicht’ in het Suermondt-Ludwig museum in Aken (D). De organisatie koos uitdrukkelijk voor een tweeërlei uitleg van de titel: ‘Weitsicht’ als plaats van ontmoeting tussen mensen die van kunst houden, zowel vandaag als in de toekomst. Tegelijk verwijst de tentoonstelling naar de wijze waarop de kunstenaars met een scherp oog en groot inlevingsvermogen naar ‘oude meesters’ uit de vaste collectie van het museum keken.
Veertien personen met een beperking uit ‘de Werkplaats voor de Kunst’ werden uitgenodigd om uit de vaste collectie van het museum een kunstwerk te kiezen en hiervan een eigen versie te maken. Zij werden ondersteund door hun begeleiders. Een van hen was Daniel Abrahamjan.
Hij was gefascineerd door de ‘fagotspeler’ geschilderd door een leerling van Jan Steen. Het is opmerkelijk dat Daniel de fagot weglaat en slechts het gezicht van de musicus schildert. Concentreert hij zich op de expressieve blik van de musicus in plaats van een nauwgezette weergave van het schilderij te maken?
Ik vermoed het, want in een interview vertelt Daniel Abrahamjan: “Mensen vieren graag feest, dat was vroeger zo en nu nog. Er is altijd wel een reden om feest te vieren en de meeste schilderijen hier in het museum laten dat ook zien. Mensen zijn vrolijk, ze lachen, drinken en dansen graag. Ofschoon mensen ook dan soms te veel drinken, ruzie maken en dan slaags raken. Ook dat zie ik hier op de schilderijen”.
Daniel kiest voor de vrolijke kant van het leven, maar wel op een ingetogen wijze. Dat laat hij zien in zijn heldere kleurencombinaties. In trefzekere en eenvoudige lijnen geeft de kunstenaar uiting aan een groot invoelingsvermogen voor het schilderij dat hem zo raakt. Hierdoor geeft Daniel een geheel eigen accent aan het portret. Hij schildert een musicus die opgetogen en vol vuur is, maar tegelijk wat in zichzelf gekeerd en bescheiden lijkt.
Na het bezoek aan de tentoonstelling ben ik blij naar huis gegaan. Blij omdat er steeds meer ruimte en gelegenheid wordt gegeven aan creatieve talenten van mensen die soms aan de zijlijn van de samenleving worden geplaatst.
Zij schilderen – heel realistisch – de donkere en moeilijke kanten van het leven, maar ik ontdek vooral ook de enorme vitaliteit, veerkracht, hoop en verlangen in hun werk: het verlangen om het leven te vieren. Het is van grote waarde dat deze kostbare innerlijke dynamiek zichtbaar wordt in een wereld waar macht en geweld zo op de voorgrond staan in deze tijd.
Marianne Debets Â