In de 15e eeuw wordt buiten de stadsmuren van Roermond in een put een Mariabeeldje gevonden. Op die plek bouwt men in 1418 een kapelletje waar pelgrims Maria komen vereren. Sindsdien is de Kapel in ’t Zand een bedevaartsoord.

Idee

Aan het einde van de Eerste Wereldoorlog blijkt dat de Kapel te klein is voor het grote aantal pelgrims. Dat brengt rector Kronenburg op het idee om bij de Kapel een park aan te leggen met daarin een kruisweg en een centraal plein voor grote bijeenkomsten van bedevaartgangers.

Het ontwerp is van de bekende Roermondse architect Pierre Cuypers. Kunstenaar Karel Lücker krijgt de opdracht om de kruiswegstaties te maken; de beelden van de Calvarieberg zijn van de hand van Jean Geelen, net als Lücker een oud-leerling van Pierre Cuypers.

De inzegening van het Kruiswegpark vindt plaats op zondag 22 augustus 1920, volgend jaar dus precies 100 jaar geleden. Het park is dan nog lang niet gereed. Er staan pas twee staties, de eerste en de zesde, en van de Calvarieberg zijn alleen een houten kruis met Jezus en de beelden van Maria en Johannes gereed. De andere staties worden tussen 1922 ten 1928 gerealiseerd. De beplanting is al grotendeels aangebracht maar heeft nog niet de uitstraling van een park.

Cultuurhistorisch erfgoed

Bij gelegenheid van de viering van het 500-jarig bestaan van het Mariabedevaartsoord in 1935 worden in het park acht zandstenen nissen gebouwd, waarin schilderijen over de geschiedenis van de Kapel en de Mariaverering worden geplaatst. De Roermondse kunstenaar Albin Windhausen is de maker van deze schilderijen.

Net als de Kapel en het klooster wordt het Kruiswegpark in 2002 erkend als rijksmonument. Het park wordt op 7 januari 2005 overgedragen aan de Stichting Kruiswegpark die ervoor zorgt dat een allesomvattende restauratie uitgevoerd kan worden. Die start is in 2007 en wordt met een officiële heropening afgerond in 2010.

Klank- en lichtspel

Het Kruiswegpark met zijn vele kunstwerken is uniek religieus en cultuurhistorisch erfgoed van Roermond en wordt nog altijd jaarlijks door duizenden bedevaartgangers en andere belangstellenden bezocht. En er zijn allerlei activiteiten.
◆ Op Goede Vrijdag vinden diverse Kruiswegvieringen plaats in het park. ’s Middags houdt de krijgsmacht een Militaire Kruisweg voor oorlogsveteranen. ’s Avonds is er een meditatieve kruisweg onder begeleiding van fakkeldragers van Scouting Pater Bleijs. Bij zomers weer wordt op zondag de eucharistie­viering in de openlucht opgedragen.
◆ Elk jaar in juli komen de Sinti’s op bedevaart naar de Kapel. Met hun karakteristieke zigeunermuziek luisteren zij de zondagse bedevaartsmis op in het Kruiswegpark.
◆ Als besluit van het bedevaartseizoen wordt jaarlijks  door een grote groep vrijwilligers een mooi bloemtapijt in het Kruiswegpark gelegd. Dit jaar is dat voor de 25e keer (zie blz 23).
◆ Ook vinden in het park concerten plaats van Fanfare Onze Lieve Vrouw in ’t Zand.
◆ Soms wordt in het Kruiswegpark in de kersttijd een Levende Kerststal georganiseerd. In het park wordt dan een dorp uit het jaar nul gebouwd waar bezoekers de Drie Koningen, koning Herodes, Romeinse soldaten en bedelaars ontmoeten en allerlei oude ambachten zien. Het hoogtepunt is natuurlijk de stal met Maria en Jozef met het kindje Jezus, omringd door schapen, een os en een ezel.
◆ De Stichting Kruiswegpark is van plan om in het jubileumjaar een klank- en lichtspel op te voeren. De voorbereidingen hiervoor zijn in volle gang.

Toekomst
Jaarlijks is ongeveer € 28.000 nodig voor onderhoud en instandhouding van het park. Die middelen ontbreken en daarom luidt de Stichting Kruiswegpark de noodklok!

Donaties zijn meer dan welkom op rekening NL32 RABO 0134 7287 93 t.n.v. Stichting Kruiswegpark. Meer informatie over het Kruiswegpark, naast ‘de Kapel’ aan de Parklaan te Roermond, is te vinden op www.kruiswegpark.nl.