2020-4
Kunstrubriek
Troost in de crisis
Ieder jaar opnieuw gun ik mijzelf de ‘vrouwenkalender’: een klein formaat kunstkalender met wekelijks een mooi schilderij. De meeste kunstenaressen ken ik niet, zoals Carolin Beyer, een jonge kunstenares uit Hamburg (D). In de laatste week van maart werd ik verrast door een lenteschilderij van haar hand.
In tere pasteltinten schetst Carolin eenvoudige contouren van twee bomen. Ze staan met hun stevige stam goed geworteld en spreiden hun takken wijd uit. Ik word vooral geraakt door het heldere zonlicht dat langs het frisse groen van de bladeren en de grond strijkt. Hierdoor vermoed ik dat het landschap in de ochtend is geschilderd. In een interview vertelt de kunstenares inderdaad dat ze vaak in het ochtendlicht schildert, omdat het licht dan op zijn mooist is: ‘Bij zonsopkomst zie je het spel van licht en schaduw, de nieuwe dag die langzaam door de zon wordt veroverd’.
Een belangrijk motto van Carolin Beyer is een uitspraak van de Franse filmregisseur Jean Luc Godard: ‘Kunst is geen weergave van de realiteit, maar het is een reflectie op de realiteit’.
Zij probeert in kleur en vorm het wezen en de kern van hetgeen ze waarneemt te vangen. Zo gaat ze terug naar de essentie en de basis van het leven. Dit is zichtbaar in haar bomenstudie. In tamelijk grove penseelstreken schildert ze de stevige stammen en hun bladerdak. Als je je ogen half sluit en door je wimpers naar het landschap kijkt, zie je een ongekende diepte. Door details weg te laten, schept ze een wonderlijke ruimte.
Misschien is het dát wel wat mij raakt in een periode waarin ons leven wereldwijd voor een groot deel wordt bepaald door de coronacrisis. Ons dagelijkse leven is op veel terreinen tot stilstand gekomen. Veel wat wij gewend zijn te doen, kan niet meer of moet op een andere wijze gedaan worden. We worden op ons zelf teruggeworpen en ervaren aan den lijve wat werkelijk belangrijk is in het leven, wat er echt toe doet.
Eenvoudige kunst – zoals deze bomenstudie – kan ons dan een spiegel voorhouden. Of rust en misschien zelfs troost bieden. We mogen even verwijlen in een wereld waar niets moet, waar we voor even mogen zijn wie we zijn. Dan ontdekken we misschien een andere rijkdom die we voorheen niet vermoedden.
Marianne Debets