De Ghanese kardinaal Turkson is een beminnelijke, vriendelijke en charismatische man. Ik heb hem eenmaal ontmoet. Ik zal het niet snel vergeten. Hij was toen in Cadier en Keer, bij de paters SMA, waarmee hij verbonden is. Kardinaal Turkson is voorzitter van de Pauselijke Commissie Justitia et Pax. Hij was een van de ‘ghostwriters’ van Laudato Si’, de zogenaamde milieuencycliek. Hij is een sleutelfiguur voor paus Franciscus.

 

Kardinaal Turkson legt Laudato Si’ uit aan de hand van wat hij noemt de zeven C’s. Zeven kernwoorden, in het Engels allemaal beginnend met een C. Die kernwoorden helpen om de vertaalslag naar het dagelijkse leven te maken.

 

1. CONTINUÏTEIT

Paus Franciscus bouwt voort op hetgeen zijn voorgangers over milieu en armoede hebben gezegd, maar geeft er ook een nieuwe draai aan. We kunnen voortbouwen op en doorgaan met wat er al sinds vele jaren gedaan wordt: inzet wereldwijd voor medemensen in nood en voor een andere, meer duurzame levenswijze. Werken aan barmhartigheid én gerechtigheid. Via Vastenactie en Broederlijk Delen bij Vasten was nog nooit zo actueel DUURZAAM LEVEN voorbeeld. Het zou mooi zijn als we met Laudato Si’ daaraan een nieuwe impuls kunnen geven, als we er een nieuwe draai aan kunnen geven.

 

2. COLLEGIALITEIT

De paus citeert meer dan 20 keer in zijn rondzendbrief bisschoppenconferenties uit de hele wereld. Die ‘collegialiteit’ zouden we ook in onze omgeving kunnen zoeken: wie kunnen medestanders en bondgenoten zijn in ons streven naar vermindering van wereldwijde armoede en naar meer duurzaamheid? Zeker ook jongeren, zij zullen immers de gevolgen van klimaatverandering en milieudegradatie aan den lijve ondervinden.

 

3. CONVERSATION AND DIALOGUE: GESPREK EN DIALOOG

De paus gaat in gesprek met wetenschappers en gelovigen uit andere godsdiensten. Als we bondgenoten zoeken, moeten zij geen kopieën van onszelf zijn, maar moeten we mensen uitnodigen om vanuit hun eigen creativiteit en kennis met ons mee te doen. En laten we mensen in het Zuiden niet zozeer benaderen als ‘hulpbehoevenden’, maar veel meer als partners in een gezamenlijke inspanning voor een betere wereld. Zij hebben ons heel veel te bieden.

 

4. CARE FOR THE CREATION ÁND FOR THE POOR: ZORG VOOR DE SCHEPPING EN DE ARME

Een integrale ecologie, waarbij zorg voor de schepping en zorg voor de arme hand in hand gaan. Volgens paus Franciscus hebben de huidige ecologische crisis en de sociale crisis, die armoede veroorzaakt, een en dezelfde oorzaak: een liefdeloze jacht naar eigen gewin en een wegwerpmentaliteit, ook als het om mensen gaat. Solidariteit met medemensen en inzet voor duurzaamheid vraagt om na te denken over onze manier van leven en in hoeverre wij vanuit een dergelijke wegwerpmentaliteit handelen. Dat is het probleem bij de wortel aanpakken. De huidige vastentijd is een mooie gelegenheid daar vorm aan te geven.

 

5. CONVERSION: BEKERING

Steeds opnieuw. Onze inzet komt vanuit een spirituele motivering: de Schepping als geschenk van God en het weten dat alles in deze Schepping teken van God is. Niet alleen dus ‘doen’ en plannen, maar ook ‘dromen’ over wat mogelijk is en ‘denken’ over hoe dat toe te passen. En steeds opnieuw de band zoeken met de bron van alles: de scheppende God.

 

6. CITIZENSHIP: BURGERSCHAP

Op alle niveaus moeten we werken aan meer duurzaamheid en wereldwijde solidariteit, zowel individueel als in onze organisatorische verbanden. Als we een trui aantrekken, kan de verwarming een of twee graadjes lager. We kunnen vaker de bus en trein nemen in plaats van gedachteloos in onze auto te stappen.

 

7. CONTEMPLATIE

Kardinaal Turkson bedoelt daarmee een houding van verwondering, dankbaarheid en gebed. Als eenling, kleine groep, zelfs als parochie, kunnen we slechts heel weinig. Laudato Si’, zo zegt Eric Borgman, laat zien dat we, wat betreft ons klimaat en instandhouding van onze leefwereld, zijn overgeleverd aan elkaars genade, als een afspiegeling van Gods genade. We weten eigenlijk niet precies hoe de situatie wereldwijd ten goede gekeerd kan worden, er zijn geen gemakkelijke oplossingen, het gaat ons voorstellingsvermogen te boven, maar laten we er desondanks in blijven geloven, ernaar blijven verlangen, ervoor bidden, ernaar handelen. We moeten openstaan voor wat komt, vanuit het geloven dat daarin verandering ten goede, dat daarin redding te vinden is. Dat mogen we als christenen uitstralen in al ons doen en laten, in de hoop dat die vonk overslaat naar onze omgeving en naar andere mensen.
Het is schitterend, zegt de paus, om mensen op te voeden om in hun gedrag rekening te houden met het milieu en zo medeverantwoordelijk te laten zijn voor duurzaamheid. ‘Als een daad van liefde’, voegt paus Franciscus eraan toe. Daar ligt een mooie taak voor ons in ons streven naar duurzaamheid. Want, alles hangt met alles samen, inzet voor meer duurzaamheid komt ook, misschien wel vóóral, ten goede, aan mensen in het Zuiden, aan hen die net als wij verlangen en streven naar het goede leven.

Vastenactie

 

Doe iets extra’s voor een ander in deze Veertigdagentijd!

 

• De Vastenactie in Nederland steunt zusters in Zambia die de armste families helpen om weer op eigen benen te staan, nadat de hiv-epidemie ongenadig hard had toegeslagen. Zie www.vastenactie.nl.

• In Vlaanderen helpt Broederlijk Delen met name boeren in Oeganda in de campagne ‘Help de honger de wereld uit’. Zie www.broederlijkdelen.be.